Tüp Mide(Sleeve Gastrektomi) Ameliyatı Nedir?

Günümüzde en çok uygulanan cerrahi işlemlerden biri tüp mide ameliyatı yani Sleeve Gastrektomi ameliyatı midenin cerrahi işlemle bir tüp (boru) haline getirilmesi işlemidir. Genel olarak “mide küçültme ameliyatı” olarak da bilinir.

Sindirim sisteminde bulunan bütün organların çoğunun (Yemek borusu, bağırsaklar) boru şeklinde olduğu görülür. Sindirim sisteminde mide daha fazla gıda alabilmesi ve depolayabilmesi için boru biçiminde değil kese şeklindedir. Tüp mide ameliyatı midenin büyük bir kısmı cerrahi işlemle çıkarılarak yemek borusunun devamı ve bağırsaklarla devam eden bir sistem haline getirilmesidir. Tüp mide ameliyatı laparoskopik olarak yani kapalı ameliyat yöntemiyle yapılmaktadır. Ameliyat sonunda mide şekil olarak tüpe benzediği için tüp mide ameliyatı olarak isimlendirilir.

Mide küçültülerek tüp şekline getirilirken mideden salgılanan açlık hormonu üzerinde de önemli bir etkisi vardır. Tüp mide ameliyatı ile midenin gıda alımı kısıtlanır. Böylelikle tüp mide ameliyatı olanların yemeğe karşı istekleri azalır, beyin daha az açlık hisseder. Kısacası tüp mide ameliyatı yalnız mekanik etki değil hormonal etki de oluşturmaktadır.

Tüp Mide ( Sleeve Gastrektomi) Ameliyatı Nasıl Yapılır?

Tüp mide ameliyatı genel anestezi altında yapılan bir ameliyattır.
Tüp mide ameliyatı neredeyse her zaman kapalı yani laparoskopik yöntemlerle yapılır. Cerraha ve hastaya göre tek delikten veya 4-5 delikten ve hatta robot ile de yapılabilir. Delikler çok küçük olduğu için estetik anlamda ileride sorun yaratmamaktadır.
Ameliyat sırasında hata yapıp mideyi çok küçültmemek için yemek borusunun çapı kadar mide girişine bir kalibrasyon tüpü yerleştirilir. Bu kalibrasyon tüpü sayesinde mide yemek borusunun devamıymış gibi küçültülürken aşırı darlık ve tıkanma oluşması engellenmiş olur.
Damarlanma ve kanamayla ilgili önlemler alındıktan sonra mide özel kesici ve kapatıcı aletlerle (zımbalama) boydan boya kesilir.
İşlem bittikten sonra ameliyatın başında konulan kalibrasyon tüpü çıkartılır.
Ameliyat sırasında bir veya birden fazla farklı teknikle kaçak olup olmadığı test edilir. Benzer testler ameliyat sonrasında da yapılabilmektedir.

Tüp Mide Ameliyatı Öncesi ve Ameliyat Günü Nelere Dikkat Edilmelidir?

Tüp mide ameliyatı öncesinde hastalar çok geniş tetkiklerden geçmektedir. Tüp mide ameliyatına engel olabilecek mide ülseri, kalp rahatsızlığı gibi sorunların olup olmadığı değerlendirilir. Öncelikle ameliyata engel sorunlar giderilir ve hasta cerrahiye uygun hale getirilir. Bazen cerrahi öncesi uygulanan bu tedaviler aylarca sürebilmektedir. Bunun yanında diyet uzmanları, psikoloji ve psikiyatri uzmanları da hastayı kontrol edip ameliyata uygun olup olmadığını değerlendirmektedir. Önemli olan hastanın obezite ameliyatına sorunsuz girmesidir.

Hasta çoğunlukla ameliyat günü hastaneye yatmaktadır. Ameliyattan sonra da hastanede kalma süresi 2-3 gün arasında değişmektedir.

Özellikle karaciğer yağlanması ön planda bulunan ve çok ciddi kilo problemi olan ve hastalarda ameliyattan önce 10- 15 günlük özel bir diyet programı uygulanabilmektedir. Bu özel diyet programı ile karaciğeri küçülterek ameliyatın daha risksiz hale getirilmesi amaçlanmaktadır.

Tüp Mide Ameliyatının(Sleeve Gastrektomi) Avantajları Nelerdir?

Tüp mide ameliyatının avantajlarını 2 ayrı grupta değerlendirilir.

Ameliyat olmamaya göre avantajları:

Hiçbir ilaç, diyet veya spor yöntemi obezite cerrahisi kadar obezitenin tedavisinde başarılı sonuç vermemektedir. Bu hastalarda tüp mide veya diğer obezite cerrahi teknikleri ile yapılan ameliyatların sonuçları her zaman diğer yöntemlerden daha iyi sonuç vermektedir.

Diğer cerrahi yöntemlere göre avantajları:

Obezite cerrahi adına eksiden uygulanan kelepçe gibi yöntemlerle kıyaslandığında tüp mide ameliyatının etkinliği daha yüksektir. Zaten tüp mide ve diğer obezite cerrahi yöntemlerinin gelişmesiyle günümüzde kelepçe ve benzeri daha eski sayılan tedavi yöntemleri çok az uygulanmaktadır. Tüp mide ameliyatı beslenme sırasında gıda geçişinin normal seyrini bozmamaktadır. Yani normal insanlardaki gibi besin yemek borusu, mide ve bağırsaklar sıralamasıyla ilerlemektedir. Bu yönüyle insan anatomisi ve sindirim sisteminin doğal işleyişine daha uygun bir cerrahi yöntemdir. Cerrahi teknik olarak kolay ve kısa süren bir ameliyattır. Hızlı yapılabilen, anestezi süresi kısa olan ve anesteziye bağlı olabilecek komplikasyon oranlarının bu nedenle daha az olduğu bir cerrahi yöntemdir. Bütün dünyada en çok uygulanan obezite cerrahi tekniğidir.

Mide Küçültme Ameliyatı Süresi Nedir?

Tüp mide ameliyatı genellikle ortalama olarak 1,5 saatte gerçekleştirilmektedir. Hastanın anatomik yapısı ve cerraha göre bu süre değişebilmektedir. Midenin çıkış ve giriş bölümü korunduğu ve sindirim sistemindeki süreklilik devam ettirildiği için tüp mide ameliyatı sonrası riskler düşük ve istenmeyen yan etkileri çok az olarak bildirilmektedir. Obezite ameliyatlarında önemli olan zamanla yarışmak değil ameliyatı en ideal şekilde yapmaktır.

Tüp Mide Ameliyatı Kaç Yaşına Kadar Yapılır?

18-65 yaş arası kişilere tüp mide yani mide küçültme ameliyatı yapılır. Kişinin tüp mide ameliyatı yapılabilmesi için, Dünya Sağlık Örgütü tarafından belirlenen Vücut kitle İndeksi (VKİ) değerlerinin 35 ve üzerinde olması gerekir.

Tüp Mide (Sleeve Gastrektomi) Ameliyatı İçin Uygun Kilo Aralığı Nedir?

Tüp midenin de dahil olduğu obezite ameliyatlarında cerrahi işleme karar verme aşamasında fazla kilo değil vücut kitle indeksi (VKİ) üzerinden hesaplama yapmak daha uygun bir yöntemdir. Vücut kitle indeksi hastanın kg. cinsinden ağırlığının metre cinsinden boyunun karesine bölünmesi işlemidir. Bu hesaplama sonunda çıkan rakam;

18-25 arasındaysa vücut kitle indeksi normal,
25-30 arası vücut kitle indeksine sahip kişiler fazla kilolu,
Vücut kitle indeksi 30 ve üzerindeki kişiler obez,

olarak kabul edilmektedir.

Her obez hasta tüp mide veya diğer obezite cerrahi ameliyatları için uygun hastalar olmayabilirler. Vücut kitle indeksi 35 ve üzerinde olup beraberinde obezitenin getirdiği rahatsızlıkları ve hastalıkları yaşayan hastalar tüp mide ameliyatına uygundur. Vücut kitle indeksi 40 ve üzerinde olan hastaların hiçbir rahatsızlığı olmasa bile tüp mide ve diğer obezite ameliyatları için uygundur.

Bu hesaplamalar işlemlerinde kontrolsüz diyabet istisnadır. Hastanın diyabeti tüm diyet ve medikal tedavi denemelerine rağmen kontrol altına alınamıyorsa hastanın vücut kitle endeksi 30-35 arasında olursa dahi metabolik cerrahi için uygundur.

Tüp Mide Ameliyatı Hangi Hasta Grubu İçin Uygun Değildir?

Aktif kalp hastalığı, kanser ve ileri akciğer yetersizliği gibi hastalıları olan, başka ameliyatlar için de uygun olmayan hastalar için tüp mide ameliyatı (aslında tüm obezite ve metabolik ameliyatları) uygun değildir. Bunun yanında özel olarak belli bir bilinç seviyesinde olmayan hastaların da bu tür ameliyatları olmamaları gerekir. Kendi iyiliğini bilmeyen, bilinç düzeyi (doğuştan veya sonradan oluşan hastalıklar nedeniyle) düşük olan hastalar için bu tür ameliyatlar tavsiye edilmemektedir. İleri derecede reflüsü olan hastalar ve ameliyat sonrası beslenme kurallarını kabul etmeyen hastalar da tüp mide ameliyatı için uygun değildir.

Tüp Mide Ameliyatında (Sleeve Gastrektomi) Kilo Verme Nasıl Sağlanır?

Tüp mide ameliyatında mide yemek borusunun devamı gibi tüp haline getirilerek hacmi küçültülür. Midenin hacminin küçülmesinin sonucunda açlık hormonu olarak isimlendirilen Ghrelin salgılanması da ciddi oranda azalır. Midenin hacim olarak küçülmesi ve açlık hormonunun daha az salgılanması iştahı etkiler. İştahı azalan, çok çabuk doyan ve daha az beslenme ihtiyacı hisseden hastalara ameliyat öncesi ve sonrası doğru beslenme ile ilgili bilgi verilmesi önemli bir husustur. Hastalar çok az gıda ile doydukları için bu gıdaların kaliteli, yani protein, mineral ve vitamin içeriği zengin besinler olması gerekmektedir.

Tüp Mide Ameliyatı Olanlar Ne Kadar Kilo Veriyor?

Tüp mide ameliyatı olanlarda, ameliyattan 5 yıl sonra fazla kilolarının yüzde 60’ını kaybettikleri görülmektedir.

Ameliyat Sonrasında Tekrar Kilo Alınabilir mi?

Tüp mide ameliyatından sonra tekrar kilo almak mümkündür. Ayrıca ameliyat sonrası takiplerini aksatan ve yeni hayat düzenini kabul etmeyen hastalar arasında kilo alımı çok fazla bildirilmektedir. Tüp mide ameliyatı olanların sonrasında yeniden kilo alma oranı yüzde 15 seviyelerindedir. Tüp mide ameliyatı olanların yeniden kilo almasını engellemek için, uzmanlar tarafından hastanın takibinin yapılması önemlidir.

Tüp mide ameliyatı sonrasında beslenme çok önemlidir. Çikolata, dondurma, sütlaç gibi sıvı, az hacim işgal edip çok enerji barındıran yiyeceklerden uzak durulması ve beslenme kurallarına uyulması halinde geri kilo alımı yaşanmamaktadır.

Tüp mide ameliyatı olanların, diyetisyen ve psikologlar tarafından sürekli takip edilir. Hastanın yaşam boyu takibini amaçlayan bu yaklaşım ile hastanın kilo almasına neden olabilecek ya da sağlığını etkileyebilecek durumlara karşı destek verilmesi önemlidir.

Mide Küçültme Ameliyatı Sonrasında Normale Dönüş Süreci Nedir? Tüp Mide Ameliyatı Olan Kişi Sosyal Yaşamına Ne Zaman Dönebilir?

Laparoskopik ameliyatlarda karın kasları ve zarları kesilmediği için ameliyat sonrası ciddi bir ağrı olmamaktadır. Ameliyat sonrası hastaya ağrı kesiciler verilmektedir.

Tüp mide ameliyatı olan hastalar, ameliyat oldukları günün akşamı yürümeye başlar ve çoğunlukla ikinci gün ciddi ağrıları olmaz. Hastada ilk gün gerginlik, basınç hissi görülebilir, bu da ağrı kesicilerle giderilmektedir.

Ameliyattan sonra hastanede kalma süresi genellikle 2-3 gün arasındadır. Ameliyatı başarılı geçen ve kendisini iyi hisseden hastalar tercihlerine göre ameliyattan beş gün sonra iş yaşamlarına dönebilmektedir. Hasta sosyal yaşamına devam edebilir, isterse arkadaşlarıyla sinema, kafe veya benzeri sosyal alanlarda zaman geçirebilir. Fakat bu süreçte ameliyat sonrası beslenme kurallarına titizlikle uyulması önem arz etmektedir.

Tüp Mide Ameliyatı Sonrası İz Kalır mı?

Ameliyat kapalı yöntemle yapıldığı için yalnızca karın bölgesinde çok ufak kesi izleri kalır. Bu çizgiler birkaç ay içinde tamamen görünmez hale gelir.

Tüp Mide Ameliyatından Sonra Nasıl Beslenilmelidir?

Tüp mide ameliyatında sonra beslenme ve hayat tarzı değişiklikleri en önemli iki etkendir.

Tüp mide ameliyatı sonrasında beslenmede dikkat edilmesi gereken kurallar vardır.

Gazlı içecekler ömür boyu yasaktır.
Tüp mide ameliyatında sonra ilk 10-14 gün sıvı beslenilmesi gerekmektedir. Tüp mide ameliyatı olanlar 1 ay sonra katı gıdalara geçebilir.
Beslenme düzeninde katı ve sıvı gıdalar aynı zamanda tüketilmemelidir.
Hasta tüp mide ameliyatı sonrası genellikle çok az miktarda yiyip doyabilmektedir. Bu nedenle yediği gıdaların yüksek kaliteli gıdalardan oluşması gerekir. Bitkisel veya hayvansal proteinden yüksek gıdalar önerilir. Özellikle tavuk, balık, hindi, peynir, yumurta, yoğurt gibi protein bakımından zengin besinler ön planda tutulmalıdır. Karbonhidratlar, ekmek, makarna, pilav gibi gıdalardan uzak durulması gerekir.
Sebze ve yeşilliklerden oluşan salata, meyve, kuruyemiş beslenme düzeninde ihmal edilmemelidir.
Uzman bir diyetisyen ve gereğinde bir endokrin uzmanı mutlaka beslenme düzenini kontrol etmelidir.
Beslenme işlevi ile bir uyumsuzluk varsa gerekirse psikolojik destek alınabilir. Hastanın sevmediği gıda olduğunda zorlamadan profesyonel ekip desteğiyle hastanın alabileceği doğru gıdalar belirlemelidir.
Tüp mide ameliyatı olanlar düzenli olarak spor yapmalı, yemekleri küçük öğünlerle sık sık ve az az yemeli, kalorili sıvı gıdalardan da uzak durmalıdır.
Beslenmenin yetersiz kaldığı durumlarda mineral, protein, vitamin gibi destek gıda alma ihtiyacı doğabilir.
Tüp mide operasyonlarından sonra B-12 vitamini hap şeklinde yutulduğunda yeterince emilemeyebilir. Bu sorun gıdalardan alınan B-12 vitaminde de yaşanabilir. Bu durumda B-12 takviyesi dilaltı hap ve sprey veya iğne olarak kullanılabilir.

Tüp Mide Ameliyatı (Sleeve Gastrektomi) Sonrası Kabızlık Yaşanır mı?

Kabızlık yaşanıp yaşanmaması tüp mide ameliyatı sonrasındaki beslenmeyle ilgilidir. Ameliyat sonrası hasta beslenmesine dikkat ederse kabızlık yaşanmamaktadır. Beslenme düzenine uymayan, yeterli miktarda su içmeyen ve lifli gıda almayan hastalarda kabızlık görülebilir.

Tüp Mide Ameliyatından Sonra Ne Zaman Spora Başlanabilir?

Hasta; vücut yapısı, yandaş hastalıkları, yaşı ve spor alışkanlıklarına göre bu süre değişmektedir. Uzmanlar tarafından önerilen süre 3 aydır. Hasta bu zaman sonunda aktif spor hayatına dönebilir.

Sporda hayat boyu sürecek bir kısıtlama yoktur. Sadece ameliyat sonrası erken dönemde ağır spor yapılması tavsiye edilmemektedir.

Tüp mide ameliyatı sonrası hastalar kilo vermeleri sebebiyle rahat hareket eder, akciğerleri rahatlar. Akciğerler kişinin daha iyi efor sarf etmesini sağlar böylelikle kondisyon artar, kiloların azalmasıyla sakatlanma riski azalır.

Tüp mide ameliyatından ilk üç ay sonra çizgili kasların gelişmesi açısından spor, özellikle fitness ve yüzme önerilmektedir.